Botmar
Botmar Natuurgebied
Locatie. Friesland.
Coördinaten 53° 4′ NB, 5° 52′ OL
Het Botmar of Sodumermar, ook wel Soarremoarster Mar is een binnenmeertje in de gemeente Heerenveen, direct grenzend aan de gemeenten Leeuwarden en Smallingerland. Het wordt omringd door de dorpen Aldeboarn, Grou, Nes, Akkrum, Goëngahuizen en de buurtschappen Birstum, Pean ,Goëngahuizen en Sorremoarre. Bijna een soort niemandsland. De naam van dit laatste buurtschap; Sorremoarre verwijst naar het feit dat het zuidelijk gelegen is in het moerassig gebied Morra (Botmeer).
Het wijdse gebied rondom het Botmar is zo'n 45/50 hectare groot en bestaat naast het meer uit onder andere riet, moerasbos en landbouwgrond met hier en daar een boerderij, opvallend in het verder open agrarische landschap. De moerasbosjes bestaan voornamelijk uit els, wilg, sporkehout en ruwe berk. Deze bomen zijn bestand tegen de natte omstandigheden. Verschillende soorten vogels broeden in deze bosjes en stellen de stilte op prijs.
Tegenwoordig is het is een beschermd binnenmeer en gebied, maar vroeger, voor de tweede wereldoorlog, werden er nog zeilwedstrijden georganiseerd. Op het eilandje dat er nu spookachtig en kaal uitziet, door alle aalscholvers die het groen kaalvreten, kon men tussen de wedstrijden door een warme hap krijgen. Zo kreeg het eiland de bijnaam " it rys eilân" of te wel "het rijsteiland".
Stond het water destijds nog in verbinding met het boezemwater, tegenwoordig is het meer afgesloten van de Friese boezem en is daardoor niet meer bereikbaar met een boot. Hierdoor heerst in dit prachtige natuurgebied een enorme rust. Hier komen geen bezoekers, maar kwaken de wilde eenden.
Op de brede rietstroken vinden veel verschillende vogels, zoals sprinkhaanzanger, rietgors en rietzanger hun rust. Ze houden van overjarig riet, dat is riet dat meer dan een jaar oud is en daardoor steviger is. Vooral in de winter en het vroege voorjaar komen honderden smienten, meerkoeten, kuifeenden en tafeleenden en zwanen op het mooie binnenmeertje af. Ze rusten uit op het veilige water en zoeken hun voedsel in de omringende weilanden. De futen, kuifeenden en tafeleenden gebruiken het Botmar ook als broedgebied.
Qua planten vind je hier de waterplanten met hun prachtige bloemen; gele plomp en witte waterlelie. Bij de oevers vind je verschillende moerasplanten zoals veenreukgras, moerasviooltje, holpijp en naaldwaterbies. In het gebied komen naast stekelvarens veel kamvarens voor.
Na de bedijking van het waterschap werd het waterpeil enkele decimeters verlaagd. Het natuurgebied valt nu binnen het wetterskip Fryslân. Sinds 1954 is het Botmar eigendom van It Fryske Gea.
